وقتی موضوع بر سر دفاع از "جهان آزاد" در مقابل رقبای جهانی باشد، می توان نه تنها النصره، بلکه حتی داعش را نیز تحمل کرد و نقش آن را ناچیز جلوه داد. همچنان که می شد بر علیه شوروی مجاهدین افغان را ساخت و به یاری چپ نیز امیدوار بود که بر علیه "سوسیال امپریالیسم روسیه" در کنار همان مجاهدین قرار بگیرد. این وجه مشترک چپ و راست جهان آزاد است. از وال استریت ژورنال دست راستی تا ستون چپ سرمایه در هیأت سندرزها و واروفاکیس ها و شالگونی ها و تقوائی ها و شرکا.

هنگامی که یک اقتصاد دان بورژوا حتی "غیر آگاهانه" دست به اختلاط مفاهیم مارکسیستی میزند، این اقدام نه در قلمرو معرفتی، بلکه در قلمرو عمل طبقاتی قرار می گیرد. فرق چنین اقتصاددانی با کارگر کمونیستی که ممکن است دچار همان اشتباه شود در این است که سالها سمینار هم نمی تواند اولی را به اشتباهش متقاعد کند در حالی که دومی با یک توضیح ساده به اشتباه خود پی خواهد برد.

این اصل حرف عباس فرد است. حرفی که وی جرأت بیان آن را به شکلی مستقل نداشت و تنها در قالب جنجال بر سر یدالله خسروشاهی و به طور قاچاقی آن را بیان نمود. او در ارتباط با اختلاف نظراتش با نظرات مارکس در مورد کار مولد و منتسب نمودن تعریف کارگر به کار مولد، بعد از کمی پایین بالا و دنبال مقصر و توطئه گشتن، نهایتا به استدلالی متوسل می شود که پیش از این مورد استفاده بسیاری از مدافعین بورژوازی، نئومارکسیست ها و بسیاری از یاران امیر پیام قرار گرفته است: مارکس در 170 سال پیش زندگی می کرد. چه حرف آشنائی. سخن مشترک همۀ نادمین چپی که امروز در استودیوهای رادیو تلویزیونهای بورژوازی روز و شب سر می کنند، ...

محمد خاتمي را از سال هاي دور مي شناسم، از کيهان سال 58 و کمي پيش تر از آن، از مرکز اسلامي هامبورگ، زماني که جانشين شهيد آيت الله محمدحسين بهشتي بود....در دفاع از منش و کنش خاتمي... صدها يادداشت نوشته ام، نيز در نقد آنها، در تدوين يکي دو سخنراني محمد خاتمي - نمونه اش سخنراني در يونسکو - مشارکت مستقيم داشته ام، چند سالي را به همراه عطاءالله مهاجراني، احمد نقيب زاده، سيدحسين سيف زاده، داوود هرميداس باوند و زنده ياد داريوش اخوان زنجاني و... در گروه علوم سياسي مرکز بين المللي گفت وگوي تمدن ها طي روزگار کرده ام و به تاييد همين بزرگان بيشترين مقالات را - چه به لحاظ کيفي و چه از نظر کمي - در زمينه تبديل ايده گفت وگوي تمدن ها به نظريه نوشته و منتشر کرده ام.... من طي بيست و سه مقاله مبسوط و پنج سال تلاش پژوهشي کوشيده ام اين ايده را - با تاکيدي که سازمان ملل متحد داشت - به عنوان مکملي براي منشور حقوق بشر ملل متحد به نظريه تبديل کنم و به توفيق نسبي نيز…

تروریستهای پاریس نیز مانند لایه کادری مهاجرین داعش، از همان مناسباتی برخاسته اند که در غرب حاکم است ... نفرین شده ای بی آینده، موجودی تحقیر شده. لمپن پرولتاریای بدیل لمپن بورژوازی. یک روی انحطاطی فراگیر که روی دیگر آن را بچه پولدارها تشکیل می دهند. به همان اندازه که رولکس و فراری و پورشه و پورنو غایت جهان "بچه پولدار" و هدف هستی اش را شکل می دهد، به همان اندازه نفی هستی اینجهانی غایت آرمانی مبارز داعش و القاعده را شکل میدهد.

انقلاب "منطقا" نیازمند تروریسم نیست همچنانکه "منطقا" نیازمند قیام مسلحانه نیست. عجب بدیهه گوئی های آموزنده ای! اما در عوض انقلاب از طبقۀ انقلابی می خواهد که با تمام ابزارهائی که در خدمت آن است به هدفش دست بیابد. اگر لازم شد با قیام مسلحانه، اگر لازم شد با تروریسم. طبقۀ انقلابی ای که با سلاح در دست قدرت را تصرف کرده است، موظف است که تمام تلاشهائی را که برای بیرون آوردن قدرت از دست او صورت میگیرند، به همان ترتیب با سلاح در دست سرکوب کند.

رفیق عزیز شاهرخ زمانی مجاهد که نبود و طبقه کارگر نیز نیازی به اسطوره سازی از راه حنیف و راه شاهرخ ندارد. طبقه کارگر بیش از هر چیز به سازمانگران مجرب نیاز دارد. مرگ شاهرخ نه تنها دردی از طبقه کارگر ایران دوا نمی کند، بلکه کارگران را نسبت به مداخله سیاسی در سرنوشت خود محتاط تر می کند. تکرار مداوم قهرمانی شاهرخ در استقبال از مرگ، ضربه به سازمانیابی طبقه کارگر است و نه تقویت آن.

 سیاست غرب محور پید اکنون کاملا شکست خود را به نمایش گذاشته است. حملۀ گسترده ترکیه به مواضع پ ک ک و هم چنین به مواضع یپگ در سوریه به بهانۀ هجوم به داعش، پایان دوران پیشروی در پناه آتش جنگنده های ناتو را اعلام کرده است. "ائتلاف بین المللی" نه تنها متحد خود، روژآوا، را تنها گذاشته است، بلکه به صراحت حمایت خود را از ترکیه نیز اعلام کرده است. اظهارات بن رودس سخنگوی کاخ سفید در واکنش به حمله ترکیه مبنی بر این که پ ک ک یک سازمان تروریستی است و "بدیهی است که ترکیه محق است بر علیه مراکز تروریستی دست به اقدام بزند"، آب پاکی بود که بر تمام تخیلات پید ریخته شد.

 چیکن گیم سیریزا اکنون به یک جدال ژئوپلیتیک بین المللی نیز بدل شده است. سال گذشته آمریکا با "Fuck the EU"ی خانم ویکتوریا نولند در کودتای میدان اوکراین نشان داد که علیرغم همۀ دلبستگی های ترانس آتلانتیک، در تحمیل خط خود به آلمان و اروپا ذره ای تردید به خود راه نخواهد داد و امسال آلمان در حال نشان دادن این است که میتواند برای تأمین منافع خود کودتا راه بیندازد. حتی در صورت مخالفت آمریکا که از آغاز روی کار آمدن سیپراس حمایت خود را از این دولت اعلام کرده بود.

موضوع مورد مناقشه البته موضوعی است که در سطح جهانی حقیقتا هم مطرح است. بارز ترین نمونه این مناقشه را در جدال بر سر نرخ مبادله ارزی بین چین از یکسو و آمریکا و اروپا و بانک جهانی از سوی دیگر می توان مشاهده کرد. در حالی که بانک جهانی خواستار آزادسازی قیمت یوآن است، چین به همان نسبت با پیوند ارزش یوآن به دلار از سویی به حمایت از صنایع خودی ادامه می دهد و از سوی دیگر حجم عظیمی از منابع ارزی ناشی از مازاد تجاری خود را به همان آمریکا و غرب صادر نموده و موقعیت برتری در بازارهای غرب به دست می آورد. نتیجه این سیاست هم در درجه اول رشد عظیم یک اشرافیت مالی – صنعتی در چین و افزایش شدید شکاف طبقاتی بوده است. بهبود مطلق وضع طبقه کارگر در چین به دلیل رونق چندین ساله اقتصاد، ناقض آن نیست که در همین سالها وضع طبقه کارگر به طور نسبی، یعنی سهم آن در نظام توزیع، وخیم تر نیز شده است.

 این آن زبان آشنا و مشترک سرمایه است که با آهنگی یک نواخت در همه جا شنیده می شود. آقای همه صندوق بین المللی پول است. حتی اگر مثل دولت چین در رأس بلوکی قرار داشته باشند که در جدال با همان صندوق بین المللی پول نیز قرار دارد، باز سیاست همانی است که این صندوق به عنوان مرکز فرماندهی لیبرالیسم بازار آزادی تجویز می کند.

طبقۀ کارگر خاورمیانه نیز اگر میخواهد که در ترسیم آینده منطقه نقشی ایفا کند، چاره ای جز اندیشیدن به پاسخی برای کل منطقه ندارد. طبقه کارگری که نتواند به چنین پاسخ فراگیری برای کل منطقه و بر علیه ارتجاع کل منطقه بیندیشد، چاره ای جز تبدیل شدن به زائدۀ این یا آن گروهبندی بورژوازی نخواهد داشت. جدال در خاورمیانه در سطحی منطقه ای در جریان است. نیروئی که در سطح ملی محدود بماند، به ناچار تابعی از نیروهائی خواهد بود که در سطحی پایه ای تر در حال نبردند.

نظمی که امروز اینچنین خدشه ناپذیر جلوه می کند، فردا چنین نخواهد بود. روند تحولاتی را که با اوکراین اکنون دیگر به گونه ای قطعی به نبردی جهانی بر سر تصاحب بازارها و تأمین هژمونی بدل شده است، هیچ کس نمی تواند با قطعیت پیش بینی کند. اکنون همه چیز در حال زیر و رو شدن است. از درهم شکستن روسیه در برابر فشار غرب، تا در هم شکستن کل نظام جهانی؛ از فروپاشیدن ناتو و شکاف در اروپا و تشکیل بلوکی تازه بین بخشی از اروپا و روسیه و چین تا جنگ جهانی سوم، همه چیز امکانپذیر است

این همان الگوی شناخته شده ای است که توسط پدرخوانده های دمکراسی در سوریه و جاهای دیگر هم به کار گرفته می شود. از القاعده و نئونازی ها و سلفی ها می توان و باید در مبارزه بر علیه رقبا استفاده کرد. اما همانطور که نمی توان تحولات سوریه را با عزیمت از نقش سلفی ها و داعش و القاعده توضیح داد، حوادث اوکراین را نیز نمی توان به نقش فاشیستها خلاصه نمود. کمترین خطر چنین نحوۀ برخوردی این است که نقش واقعی "دمکراتها" نادیده گرفته شود و حاشیۀ مورد نظر ما برای نوشتۀ حاضر نیز به همین "دمکراتها" اختصاص دارد.

میان سامورائی ها رسم بود که پس از شکست با هاراکیری خودکشی می کردند تا شرافت سامورائی را حفظ کنند. کمونیستها سامورائی نیستند. آنها با شمشیر نمی جنگند. بیان حقایق شمشیر آنهاست. آنها در شمشیر کشی شهامت خود را نشان نمی دهند، در بیان حقایق است که شهامتشان عیان می شود. مگر نه این که آنها عار دارند مقاصد خود را پنهان کنند؟ 

  کسی که در پژاک انعکاس ستم ملی را می بیند و نه دلارها و یوروهای غرب را، کسی که در جیش العدل و جنبش عربی آزادیبخش الاحواز ردپای ستم مضاعف ملی مذهبی را جستجو می کند و نه پترودلارهای شیوخ عرب را، در حال تدارک خویش برای وارد شدن به ائتلاف با همین نیروهاست و نه در حال مبارزه با آنان.

سطح تکامل بالای سرمایه داری در ایران و تمرکز سرمایه در دست بنگاههای عظیم اقتصادی، بازگشت به اقتصاد بستۀ دوران جنگ را عملا غیر ممکن کرده بود. در سطح جهانی باید رویکردهای جدیدی اتخاذ می شد که هم به نیازهای انباشت سرمایه پاسخ می داد و هم بقای کلیت نظام را تأمین می کرد. در حالی که در بخشهایی از بورژوازی ایران – چه در اپوزیسیون و چه در خود حاکمیت – گرایش به کوتاه آمدن در مقابل غرب تقویت می شد، در مقابل در بخشهای دیگر نیاز به تدوین استراتژی متفاوتی که بتواند نیاز ایران به بازارها و سرمایه های غرب را به حداقل کاهش دهد، به مرور شکل می گرفت.